ارتودنسی پیشگیری کودکان

تمام دندان‌های شیری اکثر کودکان معمولاً پیش از سن 13 سالگی می‌افتد و استخوان‌های فک پیش از پایان دوره نوجوانی و آغاز دهه دوم زندگی محکم و رشدشان متوقف می‌شود. ارتودنسی دندان‌های بزرگسالان معمولاً زمان بیشتری می‌برد و گاهی کشیدن دندان برای ارتودنسی یا جراحی دهان و دندان و فک ضرورت می‌یابد. اما اگر درمان ارتودنسی پیشگیری در سنین کودکی آغاز شود، نیازی به انجام ارتودنسی در سن بالا و  در دوره بزرگسالی نخواهد بود و احتمال ضرورت بودن کشیدن دندان یا جراحی بسیار ناچیز یا حتی صفر خواهد بود.اگر کودک در سنین 7 تا 8 سالگی است و نشانه‌هایی از لزوم انجام ارتودنسی وجود دارد یا این که پزشک خانواده توصیه به مراجعه به متخصص ارتودنسی کرده است، متخصصین ابتدا معاینه اولیه‌ را انجام می‌دهند و سپس با شما در مورد بهترین اقدام‌های ممکن برای ایجاد لبخندی زیبا و رویایی در چهره کودک دلبندتان و مراقبت های بعد از ارتودنسی به گفتگو می‌نشینند.

ملاقات‌های منظم دندان‌پزشکی از ابتدای رویش دندان‌های شیری کودک ضروری است. با رویش اولین دندان دائمی یعنی دندان آسیای اول یا دندان 6، حتی باید مراقبت بیشتری از دندان‌ها صورت گیرد. این دندان بلافاصله بعد از آخرین دندان شیری و در حدود 6 سالگی رویش می‌یابد و بیشترین احتمال ابتلا به پوسیدگی را دارد. آنچه بسیار اهمیت دارد این است که حتی بچه‌ای که از نظر کلی هیچ دندان خرابی ندارد و بهداشت بسیار خوبی هم دارد، بهتر است در 6-5 سالگی حتما یک چک‌‌آپ ارتودنسی انجام دهد که در آن زمان اگر مشکلی وجود دارد تشخیص داده شود. پایشی که هنگام ورود به مدرسه برای بچه‌ها انجام می‌شود بهتر است شامل دندان‌پزشکی هم باشد و در آن زمان اگر در رشد استخوانی مشکلی وجود داشته باشد چون هنوز زمان کافی برای رشدش وجود دارد، می‌توان تغییراتی در آن داد.

ارتودنسی پیشگیری لزوماً برای تمام کودکان مفید نیست. بعضی مشکل‌های ارتودنسی را می‌توان با سهولت و کارایی بیشتر در دوره نوجوانی، یعنی پس از رویش تمام دندان‌ها اصلاح کرد. برای رفع شماری از مشکلات ارتودنسی اسکلتی باید تا زمان رشد کامل یا بیشتر دست نگه داشت. پزشکان برنامه درمانی را بر مبنای نیازهای منحصر به فرد هر کودک طرح‌ریزی می‌کنند. اگر پزشک تشخیص دهد که کودک آمادگی لازم را برای شروع درمان ندارد، برنامه درمان ارتودنسی به تعویق افکنده می‌شود.

پرکاربردترین روش‌های ارتودنسی پیشگیری عبارت‌اند از:

دندان‌های شیری دندان‌های دائمی را به سمت موقعیت‌شان هدایت می‌کنند؛ بنابراین اگر دندان‌های شیری در اثر سانحه یا بیماری دهان و دندان زودتر از موعد بیافتد، باید از فضا نگهدارنده استفاده کرد. اگر فضا حفظ نشود، دیگر دندان‌های کناری به سمت این فضای خالی حرکت می‌کنند و اجازه نمی‌دهند دندان‌های دائمی دربیایند یا این که پس از رویش دندان مشکل به‌هم فشردگی و یا نامرتب بودن ایجاد می‌شود. با استفاده از مراقبت های ارتودنسی و همین وسیله ساده‌ می‌توان ماه‌ها درمان آتی ارتودنسی کودک را کوتاه‌تر کرد.

چنانچه درمان هنگام رویش دندان‌های دائمی پیشین، حدود 6 سالگی، شروع شود، می‌توان از بروز مشکل به‌هم فشردگی جلوگیری کرد. برای این منظور باید فضای بیشتری برای دندان‌ها ایجاد شود تا نظم طبیعی دندان‌ها برقرار شود. پزشک با توجه به بررسی فضای موجود تشخیص می‌دهد که آیا بهره‌گیری از این روش پیشگیری لازم است یا خیر.

دندان‌های شیری گاهی در زمان مناسب نمی‌افتند یا این که اگر مداخله صورت نگیرد، همچنان در جای خود باقی می‌مانند. در چنین مواردی ممکن است به دلیل باقی ماندن دندان‌های شیری در جای خود، دندان‌های دائمی در محل نامناسبی بروید. در این صورت یگانه راه حل کشیدن دندان شیری است تا دندان جدید بتواند بدون مشکل در جای مناسب و با در اختیار داشتن فضای کافی بروید.  

مکیدن شدید و مداوم انگشت شست باعث می‌شود فک یا دندان‌های بالایی رو به جلو حرکت کند و مشکل اور بایت به وجود بیاید که برطرف کردن آن به درمان ارتودنسی(سیم کشی دندان)گسترده نیاز دارد. با استفاده از لوازم مخصوص می‌توان از مکیدن انگشت شست و به تبع آن درمان پرهزینه ارتودنسی جلوگیری کرد.

استفاده از هدگیر یکی از روش‌های پیشگیری است که به کمک آن می‌توان شیوه روی هم قرار گرفتن دندان‌های آسیای بالا و پایین را اصلاح کرد یا فضای بیشتری را برای رویش منظم دندان‌های دائمی ایجاد نمود. هدگیر معمولاً در خانه و شب‌ هنگام زمان خواب استفاده می‌شود.

ارتودنسی پیشگیری مشکلات قابل توجه را اصلاح می‌کند، از بروز مشکلات شدیدتر جلوگیری می‌کند و درمان آتی را ساده‌تر می‌سازد. چون تمام دندان‌های دائمی در زمان ارتودنسی پیشگیری درنیامده‌اند، این روش مرتب بودن نهایی دندان‌ها را تضمین نمی‌کند. یک مرحله درمانی جامع کوتاه (فاز 2 ـ براکت کامل) در دوره نوجوانی و پس از رویش تمام دندان‌های دائمی معمولاً فرایند اصلاح را تکمیل می‌کند. بااین حال ممکن است با توجه به شرایط، نیازی به درمان ارتودنسی در بزرگسالی نباشد.